Nowa wersja przepisów o kredytach mieszkaniowych. Zmiany nie tylko w wakacjach kredytowych

Wakacje kredytowe 2024: Na jakim etapie są prace nad nowymi przepisami?

Projekt przygotowany przez rząd wprowadza zmiany w dwóch mechanizmach udzielania wsparcia kredytobiorcom spłacającym kredyty mieszkaniowe. Pierwszy to tzw. wakacje kredytowe wprowadzone w 2022 r. Drugi to działalność Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, funkcjonującego w polskim systemie od 2015 r. P

Projekt przeszedł już etap opiniowania (po którym wprowadzono do niego kilka zmian w porównaniu do pierwotnej wersji). Kolejnym etapem powinno być przyjęcie go przez rząd i skierowanie do parlamentu. Po przyjęciu nowych przepisów przez Sejm i Senat muszą one jeszcze zyskać podpis prezydenta.

Warto jednak pamiętać, że projekt zakłada, że kredytobiorcy zyskają możliwość zawieszenia spłaty raty kredytu jeszcze w marcu br. Całość prac powinna więc toczyć się w dosyć szybkim tempie. Najnowsza wersja projektu pochodzi z 18 stycznia br. Jakie rozwiązania są w niej zawarte?

Wakacje kredytowe 2024. Kiedy będzie można z nich skorzystać?

Z projektu przygotowanego wynika, że możliwość zawieszenia spłaty rat kredytu hipotecznego pojawi się jeszcze w I kwartale br. Przysługiwać ma w wymiarze jednego miesiąca od1 marca 2024 r. do 31 marca 2024 r. W kolejnych kwartałach – w wymiarze jednego miesiąca w każdym kwartale. Kredytobiorcy będą mogli korzystać z wakacji kredytowych do końca 2024 r.

Wakacje kredytowe 2024. Kto będzie mógł z nich skorzystać?

Celem nowych wakacji kredytowych, tak jak do tej pory, jest udzielenie wsparcia osobom mającym problem ze spłatą rat kredytu hipotecznego. W porównaniu do rozwiązań wprowadzonych w połowie 2022 r. w projekcie znalazła się jednak jedna ważna zmiana – żeby skorzystać z wakacji trzeba będzie spełnić określone kryterium dochodowe (innymi słowy – osoby o najwyższych dochodach zostaną z tego mechanizmu wyłączone). Projekt zakłada, że zawieszenie spłaty będzie możliwe, gdy średnia arytmetyczna wartości wskaźnika RdD (Rata do Dochodu) będzie przekraczać 35 proc. Brane będą pod uwagę trzy ostatnie miesiące poprzedzające miesiąc złożenia wniosku.

Wskaźnik RdD oznacza stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego do miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego kredytobiorcy. W projekcie zdecydowano się na wprowadzenie jednej wartości wskaźnika RdD, niezależnie od tego, czy kredytobiorca zamieszkuje w gospodarstwie wieloosobowym czy jednoosobowym.

Wakacje kredytowe 2024 tylko dla kredytów poniżej 2 mln zł

Z nowej wersji wakacji kredytowych nie będą też mogli skorzystać kredytobiorcy, których kredyt hipoteczny przekracza 2 mln zł. Jak informowały media, jest to zmiana wprowadzona pod wpływem uwag UOKiK-u. Docelowo ma ona ograniczyć możliwość korzystania z tego mechanizmu osobom, których zdolność kredytowa została oceniona przez banki na tyle wysoko, że zdecydowano się na udzielenie im tak dużego kredytu. Kredytobiorcy ci – przynajmniej teoretycznie – nie powinni więc mieć problemów ze spłacaniem kolejnych rat.

Nowe zasady korzystania z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców

Od maja zmienią się zasady, na jakich kredytobiorcy mogą korzystać z pomocy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK). Wprowadzono zmian w kryteriach uprawniających do wnioskowania o "wsparcie lub pożyczkę" na spłatę zadłużenia (w przypadku wsparcia mechanizm polega na tym, że przez jakiś czas FWK spłaca za kredytobiorcę jego raty). Kryteria te zostały zliberalizowane, mają być więc dostępne dla większej liczby kredytobiorców. Chodzi m.in. o podniesienie wskaźnika RdD (Rata do Dochodu). W tej chwili RdD który do tego uprawnia wynosi 50 proc. Projekt zakłada obniżenie go do poziomu 40 proc.

Zaproponowano także zwiększenie kwoty dochodu uprawniającej do uzyskania wsparcia lub pożyczki (znowu – ma to spowodować, że z pomocy FWK będzie mogło skorzystać więcej osób). Skorzystanie z tych mechanizmów będzie możliwe jeśli miesięczny dochód gospodarstwa domowego pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego nie będzie przekraczał dwuipółkrootności kryteriów określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (aktualnie jest to kwota 776 zł netto dla osoby samotnie gospodarującej i 600 zł na osobę w rodzinie). Zasady obowiązujące do tej pory mówiły o dwukrotności tych kwot. Pierwotnie w propozycjach rządu znajdował się zapis o trzykrotności tych kwot.

Wyższe wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców: Wzrost do 3 tys. zł

Zmianą korzystną dla kredytobiorców ma być także podniesienie poziomu wsparcia z obecnych 2 tys. zł do 3 tys. zł miesięcznie. Ten wzrost jest z kolei wyższy w porównaniu do tego, co pierwotnie deklarował obecny rząd (początkowo była mowa o podwyżce do 2,5 tys. zł). Proponuje się także zmianę polegającą na wydłużeniu możliwego okresu udzielania wsparcia z 36 na 40 miesięcy. Wyższa będzie także maksymalna kwota pożyczki możliwej do uzyskania z FWK.

Wsparcie lub pożyczka z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców: Nowe zasady dokonywania spłat

Projekt przewiduje także zmian w zasadach dokonywania zwrotu wsparcia lub pożyczki z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Przypomnijmy – zwrot rozpoczyna się w miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynęły 2 lata od wypłaty ostatniej raty wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia. "(…) zmiana polega na wydłużeniu okresu spłat wsparcia (lub pożyczki) z obecnych 144 rat do 200 rat" - czytamy w uzasadnieniu. "Projekt przewiduje także, aby umorzenie pozostałej części rat zwrotu wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia następowało po dokonaniu, bez opóźnienia, spłaty 134 rat. Obecne przepisy pozwalają na umorzenie 44 rat, po dokonaniu spłaty 100 rat. Projektowane rozwiązanie zapewni możliwość umorzenia 66 rat i tym samym pozostałej do zwrotu kwoty wsparcia w wysokości do 39 600 zł" - informują autorzy projektu.