W związku z nasilającą się liczbą pożarów oraz ich poważnymi konsekwencjami , jak choćby niedawny pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym, który zniszczył około 450 hektarów cennych obszarów przyrodniczych, Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało projekt nowelizacji Kodeksu wykroczeń i Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Proponowane zmiany mają na celu zaostrzenie kar i skuteczne przeciwdziałanie bezkarności osób, które – celowo lub wskutek skrajnej nieodpowiedzialności – powodują ryzyko wystąpienia pożaru.

Będą surowsze kary dla właścicieli nieruchomości

Ministerstwo Sprawiedliwości planuje istotne zaostrzenie przepisów dotyczących odpowiedzialności właścicieli nieruchomości za działania mogące prowadzić do pożarów. Projekt zmian w Kodeksie wykroczeń przewiduje zwiększenie maksymalnej wysokości grzywny z dotychczasowych 5 000 zł do aż 30 000 zł za wykroczenia określone w art. 82 § 1–5 k.w., w tym właśnie za wypalanie traw, rozniecanie ognia poza wyznaczonymi miejscami czy nieostrożne obchodzenie się z ogniem.

Reklama

Co więcej, dla wykroczeń z art. 82 par. 1, 2, 4 i 5 Kodeksu wykroczeń (dotyczących sprowadzenia zagrożenia pożarowego, utrudniania działań ratowniczych, braku nadzoru czy wypalania traw) z katalogu kar usunięta ma zostać kara nagany, a zamiast niej wprowadzona zostanie możliwość orzeczenia kary ograniczenia wolności.

Reklama

Równocześnie projekt zakłada podniesienie mandatów w postępowaniu wykroczeniowym – do 5000 zł (dotychczas wynosi on 500 zł), a jeśli sprawca jednym czynem popełni więcej niż jedno wykroczenie nawet do 6 000 zł. Zmiany te mają na celu skuteczniejsze przeciwdziałanie zagrożeniom pożarowym, szczególnie w kontekście niszczących skutków wypalania nieużytków rolnych.

Takie są obecnie kary za wypalanie traw

Obecnie obowiązujące przepisy prawne za wypalanie traw i pozostałości roślinnych przewidują stosunkowo łagodne sankcje, które w wielu przypadkach okazują się nieskuteczne jako środek odstraszający. Zgodnie z art. 82 § 4 Kodeksu wykroczeń, za tego typu działania grozi kara nagany, grzywny do 5 000 złotych lub kara aresztu.

W praktyce jednak, sprawcy najczęściej otrzymują mandaty na znacznie niższe kwoty, co sprawia, że proceder wypalania traw nadal jest powszechny, mimo jego szkodliwości dla środowiska i realnego zagrożenia pożarowego. Dotychczasowe kary nie uwzględniają także w dostatecznym stopniu skali ryzyka i potencjalnych strat, jakie mogą wyniknąć z nieodpowiedzialnego obchodzenia się z ogniem na terenach otwartych.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Projekt zmian w Kodeksie wykroczeń oraz Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia został 4 czerwca 2025 roku wpisany do oficjalnego wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Za przygotowanie nowych przepisów odpowiada Ministerstwo Sprawiedliwości, które prowadzi prace nad dokumentem we współpracy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji. Rząd zakłada, że projekt zostanie przyjęty w trzecim kwartale 2025 roku.