Według danych GUS za 2016 r. (najnowsze dostępne statystyki), studenci pobierający stypendia socjalne otrzymują średnio 533 zł. Z kolei żacy korzystający z dofinansowania za dobre wyniki w nauce pobierają przeciętnie 477 zł.
Abecadło stypendiów
Stypendia, o jakie mogą walczyć studenci, dzielą z się na trzy podstawowe rodzaje: socjalne, naukowe i funduszowe. Pierwsze z nich są przeznaczone dla studentów pochodzących z rodzin, w których średni dochód na osobę nie przekracza 1051,70 zł.
Stypendium naukowe, zwane również stypendium rektora - dostępne jest dla wybranej grupy studentów osiągających najlepsze wyniki w nauce, sporcie bądź sztuce. Ubiegać się o nie mogą studenci począwszy od II roku akademickiego oraz osoby niekorzystające z urlopu dziekańskiego. Stypendium naukowe można uzyskać tylko na jednym kierunku nawet w przypadku, gdy studiuje się na kilku.
Kwota stypendium naukowego definiowana przez władze uczelni. Stypendium naukowe można łączyć z socjalnym. Teoretycznym warunkiem ograniczającym łączną wysokość obu typów świadczeń jest zapis w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym mówiący, że nie mogą one przekroczyć 90 proc. najniższego wynagrodzenia zasadniczego asystenta, czyli obecnie 2 205 zł.
Najbardziej różnorodną formą finansowania nauki są tzw. stypendia fundowane. Oferowane są przez firmy, fundacje bądź gminy. Przykładowo, dzięki XVIII edycji Programu Stypendialnego "zDolny Śląsk" studenci mają możliwość otrzymania dodatkowych 350 złotych miesięcznie. Stypendia fundowane można łączyć dowolnie ze stypendiami rektora oraz socjalnymi. Od rządowych różnią się jednak tym, że są opodatkowane 18-proc. stawką, jeżeli ich roczna suma przekracza 3 800 zł.
Dofinansowanie socjalne, naukowe i fundowane
Analitycy serwisu domiporta.pl, korzystając z dostępnych danych o wysokości stypendiów, zestawili wysokość dofinansowania studentów ze średnimi cenami najmu mieszkań w wybranych miastach akademickich. Analizę przeprowadzili w 3 wariantach:
● student pobiera średnie stypendium socjalne,
● pobiera średnie stypendium naukowe
● pobiera średnie stypendium socjalne i naukowe
● korzysta z opcji "full" (średnie stypendium socjalne, naukowe i fundowane).
Stancja za stypendium socjalne
W pierwszym analizowanym wariancie, tj. stypendium socjalnego, student, który całe dofinansowanie chciałby przeznaczyć na lokum, może wynająć samodzielny pokój w mieszkaniu. W Toruniu może to być nawet 18mkw. Oczywiście pod warunkiem, że cała kwota z najwyższego możliwego stypendium byłaby przeznaczana na wynajem i nie uwzględniała opłat za media. W Warszawie konieczne byłoby już współdzielenie pokoju w mieszkaniu z innym studentem.
16 metrów dla najzdolniejszych studentów w Warszawie
W zeszłym roku maksymalne świadczenie rektora dla najzdolniejszych studentów przyznano w kwocie 1000 złotych na lubelskim UMCS-ie. Jednak stosując bardziej realistyczną wielkość, czyli średnią wg danych GUS, stypendium naukowe umożliwiłoby wynajęcie maksymalnie 16 metrów mieszkania w Toruniu. Na drugim biegunie znajduje się Warszawa, w której za tę samą kwotę można wynająć niecałe 8 metrów. Niezależnie od miejsca na mapie, student posiadający jedynie stypendium rektora może sobie pozwolić jedynie na najem niewielkiego pokoju.
Kawalerka za stypendium socjalne i naukowe
Za stypendium naukowe połączone z dofinansowaniem socjalnym można sfinansować już dużo więcej. Z analizy serwisu domiporta.pl wynika, że połączone świadczenia wystarczą na wynajem nawet 35-metrowego mieszkania w Toruniu. Pozostałe miasta oferują dużo mniejsze metraże dla tej grupy studentów korzystających ze stypendiów. Kwota 1010 zł uzyskana ze świadczenia naukowego i socjalnego wystarczy w Warszawie na wynajem zaledwie 16 metrów kwadratowych.
Najlepiej studiować w Toruniu, Bydgoszczy albo w Łodzi
Stypendyści korzystający ze wszystkich możliwych świadczeń mogą uzyskać nawet 1 931 złotych miesięcznie bazując na stawkach średnich. Możliwa do uzyskania kwota ze wszystkich stypendiów umożliwiłaby więc wynajem 66 metrów kwadratowych, ale tylko w Toruniu. Najsłabiej pod tym względem wypadają Warszawa i Gdańsk, gdzie za łączną kwotę wszystkich możliwych do uzyskania stypendiów można wynająć odpowiednio 31 i 38 metrów kwadratowych..
Stypendia dla osób niepełnosprawnych
Osoby niepełnosprawne mogą dodatkowo liczyć na stypendia specjalne oraz fundowane. Wysokość stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych jest podzielona na trzy stawki i zależy od stopnia niepełnosprawności. Za znaczny stopień niepełnosprawności student może otrzymać 600 złotych, natomiast za lekki jedynie 200 złotych.
Studenci z niepełnosprawnościami mogą także skorzystać ze stypendiów oferowanych przez liczne fundacje charytatywne, takie jak np. Stypendia Fundacji „Praca dla Niewidomych”, z których można uzyskać nawet dodatkowe 820 złotych miesięcznie.