Użytkownik wieczysty gruntu może zostać jego właścicielem po złożeniu wniosku i dopełnieniu formalności w starostwie (gdy właścicielem gruntu jest Skarb Państwa lub samorząd powiatowy) lub w urzędzie gminy (gdy grunt jest własnością gminy). Gdy tę samą nieruchomość posiada kilku użytkowników wieczystych, z wnioskiem o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności muszą wystąpić wszyscy w tym samym czasie.
Wspólnota mieszkaniowa i spółdzielnia mieszkaniowa mogą złożyć wniosek o przekształcenie prawa tylko wówczas, gdy wszyscy właściciele wyrażą na to zgodę. W razie sporu co do potrzeby złożenia wniosku przez wspólnotę mieszkaniową właściciele, którzy łącznie dysponują co najmniej połową udziałów w budynku, mają prawo domagać się, aby rozstrzygnął go sąd.
Wnioski warto złożyć jeszcze przed 9 sierpnia 2011 r., ponieważ po tej dacie gminy będą mogły odmówić przyznania użytkownikowi wieczystemu bonifikaty przy przekształceniu prawa.Taką możliwość otrzymały na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 stycznia 2010 r., który uznał przepis ustawy zobowiązujący gminy do udzielania bonifikaty za sprzeczny z konstytucją.
Zakwestionowany przepis będzie obowiązywał tylko do 9 sierpnia 2011 r., czyli przez półtora roku od ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw (data ogłoszenia to 8 lutego 2010 r.). Po 9 sierpnia 2011 r. bonifikata będzie przyznawana użytkownikom wieczystym przekształcającym swoje prawo we własność tylko wówczas, gdy właścicielem posiadanych przez nich w użytkowaniu gruntów jest Skarb Państwa.
Obecnie każdy użytkownik wieczysty występujący o przekształcenie prawa we własność ma prawo do bonifikaty w wysokości co najmniej 50 proc. wartości nieruchomości, pod warunkiem że grunt jest przeznaczony na cele mieszkaniowe, natomiast wnioskodawca został użytkownikiem wieczystym przed 5 grudnia 1990 r.
Przyznanie użytkownikowi wyższej bonifikaty zależy od wysokości dochodu, jaki przypada na członka jego rodziny w ostatnim półroczu roku, który poprzedzał rok złożenia wniosku o przekształcenie prawa. Jeżeli nie przekracza on przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, to wówczas można skorzystać z bonifikaty przewyższającej nawet 90 proc. wartości nieruchomości. Pozostałą część kwoty, która po potrąceniu przyznanej bonifikaty pozostanie do zapłaty, właściciel może spłacać w ratach nawet przez 20 lat. Powinien jednak złożyć wniosek i uzasadnić go swoją ciężką sytuacją materialną. Niespłacona część jest waloryzowana na podstawie stopy redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski.