Marzec to miesiąc, w którym rokrocznie następuje niespotykany przez pozostałą część roku wzrost liczby nowych budów rozpoczynanych przez inwestorów indywidualnych. W 2018 r. wyniósł on 76 proc., ale rok wcześniej było to aż 120 proc. - wynika z danych GUS. Już wcześniej zaczyna się natomiast ruch na rynku gruntów, czego odzwierciedleniem może być, zanotowany w lutym wzrost liczby zapytań o działki w serwisie Domiporta.pl o 55 proc. Osoby, które planują budowę domu stają przed dylematem: skorzystać z tańszego, ale gotowego katalogowego projektu czy wydać więcej i zamówić u architekta oryginalny projekt, który spełni oczekiwania?
Projekt indywidualny - rozwiązanie droższe
Korzystanie z usług architekta tworzącego projekt indywidualny jest zalecane w kilku przypadkach. Przede wszystkim, gdy działka ma nietypowy kształt, złe warunki geotechniczne, bądź niedużą powierzchnię. Wpisanie atrakcyjnego domu w "trudną" działkę wymaga autorskiego podejścia. Drugim powodem decyzji o skorzystaniu z pomocy projektanta jest chęć posiadania domu niebanalnego, który spełniałby nietypowe wymagania przyszłego właściciela.
Przygotowanie oryginalnego projektu wiąże się z dużo większymi kosztami niż w przypadku planu katalogowego. Ale to nie koniec. Zaprojektowanie indywidualnego domu, na co składa się projekt architektonicznych, konstrukcyjny i instalacyjny, zajmuje od kilku tygodni do kilku miesięcy. Wiąże się to również z wielokrotnymi spotkaniami z architektem, podczas których na bieżąco są ustalane szczegóły projektu.
- Klient świadomy nie chce funkcjonalnych i estetycznych kompromisów, jakie niesie ze sobą projekt gotowy. Nie chce też domu, który zobaczy po drugiej stronie ogrodzenia. Dlatego sięga po projekt domu skrojony pod jego wymagania. Ma wyobrażenie, jakie funkcje ma spełniać jego dom, ale nie wie, jak to wszystko opakować w nowoczesną formę, która odpowiada jego gustom. Chce się przy tym pozytywnie wyróżnić na tle otoczenia. Chce posiadać coś wyjątkowego, co będzie służyło jemu i rodzinie przez długie lata - mówi o typowym kliencie decydującym się na indywidualny projekt architekt Paweł Lis.
Projekt katalogowy
Skorzystanie z gotowego projektu, który można znaleźć w licznych katalogach dostępnych w internecie to rozwiązanie, na które decyduje się większość myślących o budowie domu. Kosztem rezygnacji z indywidualnego podejścia projektanta do realizacji, nabywca zyskuje duże oszczędności związane z projektem oraz czas - gdyż projekt katalogowy jest praktycznie gotowy i zawiera wszystkie najistotniejsze obliczenia.
Na korzyść takiego rozwiązania przemawia również ogromny wybór gotowych projektów. Wśród nich jest wiele inspirowanych prawdziwymi perłami architektury, bądź przygotowanych przez renomowane pracownie. Zakup projektu domu o powierzchni od 100 do 150 mkw. to wydatek rzędu 800-4000 zł. Na tym nie kończą się koszty związane z projektem.
Dom katalogowy należy dostosować do posiadanej działki. Kupiony plan należy dopasować do mediów, stron świata oraz do wspomnianej wcześniej WZ-tki bądź MPZP – taka usługa nazywana "adaptacją projektu" w zależności od regionu kosztuje od 1,5 tys. do 2,5 tys. zł. Do jej sprawnej realizacji biuro architektoniczne będzie potrzebowało również mapy geodezyjnej – koszt jej uzyskania to około tysiąca złotych. W szczególnych wypadkach do adaptacji projektu architekt będzie potrzebował również badań geotechnicznych gruntu. Ten wydatek również musi pokryć nabywca – 1,2 do 2 tys. zł.
Wadą zakupu gotowego projektu mieszkania jest niewielkie pole manewru, jeśli chodzi o możliwość wprowadzania poprawek konstrukcyjnych. Te są bowiem bardzo ograniczone, a ich hipotetyczny zakres jest przewidziany w dokumentacji technicznej. Bywa, że jest to jedynie możliwość zmiany koloru okładziny bądź niezbędnych poprawek adaptacyjnych wynikających z indywidualnych Warunków Zabudowy bądź zapisów Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.
Z katalogu czy na zamówienie?
Koszt projektu indywidualnego jest kilkukrotnie wyższy w porównaniu z domem katalogowym i to biorąc pod uwagę wartości minimalne. W przypadku bardziej wyrafinowanych projektów domu o dużej powierzchni, trudno oszacować finalne koszty związane z pracą studia architektonicznego. W przypadku domów katalogowych, najdroższa znaleziona w sieci cena za projekt to około 25 tys. zł. za plan domu z ośmioma sypialniami o powierzchni użytkowej niemal 800 mkw.
Różnica w cenie między projektem indywidualnym i katalogowym może przekraczać 700 proc. w przypadku budynków o powierzchni 150-200 mkw. Oznacza to, że w cenie jednego oryginalnego projektu można kupić osiem katalogowych.
- Oszczędności na samym projekcie rzędu kilku tys. zł w obliczu wydania na budowę domu 700 tys. czy ponad miliona złotych są prowizoryczne. Koszt projektu w Polsce to ciągle 2-3 proc. inwestycji więc naprawdę niewiele. Daleko nam do zachodniej Europy, gdzie ten koszt waha się przedziale 5-6 proc. - komentuje założyciel studia Paweł Lis Architekci.