W sprawie obowiązku zgłoszenia wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 23 stycznia 2009 r. (sygn. akt VII SA /WA 801/08). Stwierdził, że obowiązkiem zgłoszenia objęta jest budowa ogrodzenia położonego w bezpośredniej bliskości, na przykład w tzw. granicy drogi, a nie znajdującego się w znacznej odległości, na przykład kilkudziesięciu lub kilkuset metrów od niej.
Nie trzeba zgłaszać zamiaru rozpoczęcia robót, stawiając ogrodzenie od strony działki sąsiada, pod warunkiem że jego wysokość nie będzie przekraczała 2,20 m. Nie wymaga również zgłoszenia postawienie prowizorycznego ogrodzenia, aby zabezpieczyć plac budowy na czas wykonywania na nim prac.
Co zawiera zgłoszenie
W zgłoszeniu zamiaru ogrodzenia działki właściciel powinien określić rodzaj, zakres i sposób wykonania prac oraz termin ich rozpoczęcia. Dołącza do niego oświadczenie o tym, że ma prawo dysponować nieruchomością na cele budowlane. Urząd może zażądać, aby przedstawił również szkice i rysunki. Nie musi ich jednak wykonywać projektant posiadający odpowiednie uprawnienia budowlane. Może to zrobić sam inwestor.
Wszystkie dołączane kserokopie dokumentów powinny być potwierdzone za zgodność z oryginałem.Starosta może nałożyć na zgłaszającego w drodze postanowienia obowiązek uzupełnienia w określonym terminie brakujących dokumentów. Dopiero po bezskutecznym upływie tego terminu ma prawo wnieść sprzeciw.
Jeżeli w ciągu 30 dni od daty złożenia zgłoszenia właściwy organ nie złoży sprzeciwu w drodze decyzji, to wówczas inwestor może przystąpić do budowy ogrodzenia. Brak sprzeciwu traktowany jest jako dorozumiana zgoda na prowadzenie inwestycji. Budowę trzeba wówczas rozpocząć w ciągu dwóch lat od wskazanego terminu w zgłoszeniu. Natomiast w razie niedotrzymania tego terminu należy dokonać ponownego zgłoszenia inwestycji.
Strona ma prawo wnieść odwołanie od decyzji sprzeciwu do zgłoszenia za pośrednictwem starosty do wojewody w ciągu 14 dni od otrzymania decyzji. Jeśli po wniesieniu sprzeciwu właściciel jednak ogrodzi działkę w taki sposób, jak przedstawił w zgłoszeniu, to dopuści się samowoli budowlanej.
Jak uniknąć sprzeciwu
Aby uniknąć wydania decyzji o sprzeciwie, trzeba w zgłoszeniu określić w sposób właściwy rodzaj, zakres i sposób wykonania prac. Na przykład ogrodzenie budowane od strony ulicy nie może przekraczać linii rozgraniczającej działkę z ulicą. Gdy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przewidziano, że droga zostanie poszerzona, to wówczas ogrodzenie musi zostać przesunięte tak, aby między nim a dotychczasową linią ulicy pozostał pas gruntu do wykorzystania na poszerzenie.
Pewne dodatkowe wymogi muszą też zostać spełnione w razie ogradzania działek położonych wzdłuż skrzyżowania dróg. Podstawą wyrażenia sprzeciwu może być zaprojektowanie prac w taki sposób, że ogrodzenie nie będzie miało ściętego narożnika. Chodzi o względy bezpieczeństwa, bo wykonanie w taki sposób ogrodzenia ograniczy widoczność kierowcom, rowerzystom i innym użytkownikom drogi. W takim przypadku, aby wybudować ogrodzenie, inwestor musi wziąć pod uwagę względy bezpieczeństwa.
Na wyrażenie sprzeciwu narazi się też inwestor, który źle ustali granice działki i przebieg linii rozgraniczającej ją od planowanej ulicy. Wtedy linie lub granice działki musi wyznaczyć geodeta. Jeśli jednak tzw. wznowienie znaków granicznych okaże się niemożliwe, to wówczas – na wniosek właściciela – należy wszcząć administracyjne postępowanie o rozgraniczenie.
Sprzeciw może zostać wniesiony również wtedy, gdy inwestor planuje postawić ogrodzenie na terenie ulicy, która dopiero w przyszłości będzie wytyczana, bądź postawienie go doprowadzi do utrwalenia lub zwiększenia ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich, pogorszy warunki zdrowotno-sanitarne, stan środowiska lub stan zachowania zabytków.
Ważne bezpieczeństwo
Ogrodzenie – zarówno od strony ulicy, jak i działki sąsiada – nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt. Dlatego nie można na nim na wysokości mniejszej niż 1,8 m zamieszczać ostro zakończonych elementów, drutu kolczastego, tłuczonego szkła czy innych podobnych wyrobów i materiałów.
Bramy i furty w ogrodzeniu nie powinny otwierać się na zewnątrz działki. Furtki w ogrodzeniu przy budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach użyteczności publicznej nie mogą utrudniać dostępu do nich osobom niepełnosprawnym, które poruszają się na wózkach inwalidzkich. Szerokość światła bramy musi wynosić co najmniej 2,4 m, a szerokość furtki powinna być nie mniejsza niż 0,9 m.