"Tango na 16 metrach kwadratowych". Życie w mikromieszkaniach wczoraj i dziś [GALERIA]

3 Najpopularniejszy mebel organizujący przestrzeń polskich mieszkań w drugiej połowie dwudziestego wieku stał się więc centralnym punktem wystawy. – Tyle, że teraz pełni podwójną funkcję: z jednej strony jest eksponatem prezentującym prostotę, ale również błyskotliwość systemu zaproponowanego przez małżeństwo Kowalskich. Z drugiej strony jest swego rodzaju archiwum dokumentującym wnętrza mieszkalne okresu PRL. Wkomponowany w meblościankę telewizor odtwarza film Piotra Szulkina “Życie codzienne” z 1976 roku, o mieszkalnictwie opowiadają bohaterowie nagrań stworzonych przez Ośrodek Brama Grodzka w Lublinie, a zdjęcia Instytutu Wzornictwa Przemysłowego wykonane w latach 70-tych pokazują niewielkie pokoje bloków mieszkalnych.

4 Ale okazuje się, że mieszkaniowa akrobatyka charakterystyczna dla epoki PRL-u, dotyczy też dzisiejszych realiów. A to tym bardziej, że przeciętne budownictwo oferuje często niewielkie metraże. - Ekstremum tego zjawiska stanowią dziś mikroapartamenty, coraz bardziej popularna forma mieszkaniowa w szczególności wśród osób młodych i takich, które nie mogą pozwolić sobie na większy lokal. Zaprojektowane tak, by z jak najmniejszej powierzchni wycisnąć więcej niż wydawałoby się to możliwe, optymalizują funkcjonowanie mieszkania przez ukrywanie w meblach dodatkowych funkcji czy korzystanie ze zminiaturyzowanych urządzeń – mówi też Agnieszka Batkiewicz. Tego dotyczy druga z pięciu części wystawy – cykl fotografii Jakuba Certowicza, który przygląda się sposobom na radzenie sobie z mikrometrażem. Telewizor będący równocześnie stojakiem na ręczniki czy kabina prysznicowa, w której suszy się pranie – to tylko niektóre z doraźnych rozwiązań wymyślanych przez mieszkańców. Uzupełnieniem dla dyskusji są też projekty czterech biur architektonicznych z Londynu, Rotterdamu i Brukseli stworzone specjalnie na potrzeby wystawy. Odnoszą się do konkretnych sytuacji oraz uwarunkowań i proponują alternatywy dla współczesnych standardów mieszkaniowych. Od domów mobilnych, przez nowe typologie urbanistyczne, aż po utopijne wizje funkcjonowania społeczeństw.

5 Punktem wyjścia dla rozważań o funkcjonowania w minimieszkaniach stała z kolei oskarowa animacja „Tango” Zbigniewa Rybczyńskiego. – – Ośmiominutowy film wraz z pracą kolumbijskiego artysty Juana Camilo Gonzaleza, czyli naścienną instalacją analizującą skrupulatnie zaplanowaną choreografię filmowych postaci, stanowią ramę spajającą wystawową narrację – – dopowiada kuratorka. Stąd i sam tytuł wystawy: symboliczne 16 metrów kwadratowych nawiązuje do metrażu scenografii stworzonej na potrzeby animacji Rybczyńskiego. Ale nie tylko, jak zastrzega po chwili. – –To też nawiązanie do współczesnych norm mieszkaniowych określających minimalne wymiary pokojów w mieszkaniu. Według przepisów w projektowanym mieszkaniu co najmniej jeden pokój powinien mieć 16 mkw. (Przepisy zostały zmienione w styczniu br., co tłumaczono ich przestarzałością i sztywnością – przypis red.). Wystawę można oglądać do 14 października.