Posłowie pracują nad kilkoma projektami nowelizującymi ustawę – Prawo spółdzielcze oraz ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych. W tym czasie kancelaria premiera przygotowała również projekt założeń do projektu ustawy – Prawo spółdzielcze. Przygotowywany akt prawny będzie dotyczył wszystkich typów spółdzielni, a więc i mieszkaniowych. Zastąpi przepisy obowiązujące do tej pory, które były od momentu uchwalenia wielokrotnie zmieniane, wystarczy przypomnieć, że tylko prawo spółdzielcze było nowelizowane aż 34 razy.
Zaproponowano, aby spółdzielnie mieszkaniowe prowadziły działalność na podstawie przepisów przygotowywanej obecnie ustawy, innych ustaw oraz zarejestrowanego statutu. Statut powinien regulować m.in. stosunki majątkowe między spółdzielnią i jej członkami, sposób zarządzania spółdzielnią oraz najważniejsze sprawy finansowe, np. dotyczące oznaczania najwyższej sumy zobowiązań, jaką spółdzielnia może zaciągnąć, wysokości udziałów członkowskich i wpisowego, a także zasad dziedziczenia udziałów oraz przyjmowania spadkobierców w poczet członków.
Oprócz tego musi określać zasady zwoływania walnego zgromadzenia oraz terminy i sposób zawiadamiania członków o walnym zgromadzeniu i zebraniu przedstawicieli łącznie z określeniem sposobu udostępniania im wcześniej dokumentów. Uregulowany zostanie w nim sposób wyłaniania przedstawicieli na zebranie przedstawicieli, skład i liczba członków zarządu i rady nadzorczej oraz czas trwania kadencji. Może przewidywać nawet zarząd jednoosobowy sprawowany przez prezesa. Wtedy należy w nim określić wymagania stawiane prezesowi jako jedynemu członkowi zarządu.
W projekcie ustawy zaproponowano również, aby statut spółdzielni uregulował sprawę podejmowania uchwał dotyczących nabycia lub zbycia nieruchomości i oznaczania najwyższej sumy zobowiązań, jakie może zaciągnąć spółdzielnia, wskazując, że mogą zostać podjęte nie tylko przez walne zgromadzenie, lecz również przez zarząd lub radę nadzorczą.
Autorzy projektu założeń do ustawy chcą, aby spadkobierca zmarłego członka spółdzielni mógł odziedziczyć jego udział, gdy jest członkiem spółdzielni lub złoży deklarację przystąpienia do niej. Gdy zmarły pozostawi kilku spadkobierców, to powinni oni wskazać jednego, który uzyska prawo do udziału, ponieważ ma być on dziedziczony w całości i nie będzie podlegał podziałowi.
Reklama
Spółdzielnia nie będzie mogła odmówić przyjęcia w poczet członków spadkobierców dziedziczących udziały, gdy spełniają oni wymogi określone w statucie, pod warunkiem że nie zajdą okoliczności, które uniemożliwią jej wypełnienie zobowiązań wobec wszystkich spadkobierców dziedziczących udziały i ubiegających się o członkostwo.
Autorzy projektu zaproponowali, aby została zachowana zasada obowiązująca do tej pory w prawie spółdzielczym, że na walnym zgromadzeniu każdemu członkowi spółdzielni przysługuje jeden głos. Natomiast pełnomocnik, który na walnym zgromadzeniu zastąpi członka spółdzielni będącego osobą prawną, będzie mógł reprezentować tylko jednego członka. W ten sposób – zdaniem autorów założeń – uniknie się skumulowania głosów przez pełnomocników.
Aby umożliwić decydowanie o sprawach spółdzielni osobom fizycznym, które z uwagi na stan zdrowia lub obowiązki służbowe nie mogą uczestniczyć w walnym zgromadzeniu, przewidziano możliwość wzięcia w nim udziału przez pełnomocnika. Statut spółdzielni mógłby wprawdzie wprowadzać ograniczenia dotyczące udzielania pełnomocnictw, ale nie mógłby zakazywać ustanawiania ich.
Pełnomocnik nie mógłby zastępować więcej niż jednego członka, a członek, który uczestniczy w walnym zgromadzeniu lub zebraniu przedstawicieli, nie mógłby zostać pełnomocnikiem innego członka. Chodzi o to, aby przez skumulowanie głosów przez pełnomocników nie ułatwić obchodzenia zasady, że każdy członek ma jeden głos. Pełnomocnikiem nie mógłby też zostać członek zarządu spółdzielni.
Proponowana możliwość reprezentowania przez pełnomocnika osoby fizycznej jest nowym rozwiązaniem w polskim prawie spółdzielczym i zastąpiłaby do tej pory przyjęty obowiązkowy udział członka będącego osobą fizyczną w walnym zgromadzeniu lub zebraniu przedstawicieli. Pełnomocnictwo będzie udzielane na piśmie pod rygorem nieważności, a następnie dołączone do protokołu walnego zgromadzenia.
Proponowane przepisy przewidują też, że walne zgromadzenie może zostać zastąpione przez zebranie przedstawicieli, pod warunkiem że tak stanowi statut, a liczba członków zostanie przekroczona w porównaniu z liczbą w nim wskazaną.Najczęściej jest to 200 członków i wówczas nie będzie można wybrać na przedstawicieli mniej niż 20 członków. Natomiast członek spółdzielni, który nie został wybrany na przedstawiciela, mógłby w takim zebraniu uczestniczyć bez prawa głosu.
Walne zgromadzenie zwoływane będzie przez zarząd co najmniej raz w roku w ciągu 6 miesięcy po upływie roku obrachunkowego. Gdy zarząd nie dopełni tego obowiązku, zgromadzenie zwoła rada nadzorcza. Jeżeli jednak oba organy tego nie zrobią, to zwołają je związek rewizyjny lub Krajowa Rada Spółdzielcza.
Oprócz tego zarząd będzie mógł zwołać walne zgromadzenie na żądanie rady, jednej dziesiątej członków spółdzielni, ale nie mniej niż trzech lub grupy członków, którzy wnioskują o podział spółdzielni. Natomiast zebranie przedstawicieli będzie można jeszcze dodatkowo zwołać na żądanie 1/3 przedstawicieli wybranych na zebranie przedstawicieli, zebrań grup członkowskich, które obejmą co najmniej 1/5 ogólnej liczby członków spółdzielni lub grupy członków wnioskujących o podział spółdzielni.
Tak jak obecnie rada nadzorcza spółdzielni będzie organem kontrolnym i nadzorczym. Składać się musi z co najmniej trzech członków spółdzielni lub osób wskazanych przez osobę prawną będącą członkiem.
Do zakresu jej działania należą:
● nadzór i kontrola działalności spółdzielni,
● zatwierdzanie struktury organizacyjnej spółdzielni,
● rozpatrywanie skarg na działalność zarządu,
● składanie walnemu zgromadzeniu sprawozdań,
● podejmowanie uchwał w sprawach czynności prawnych dokonywanych między spółdzielnią a członkiem zarządu lub dokonywanych przez spółdzielnię w interesie członka zarządu oraz reprezentowanie spółdzielni przy tych czynnościach,
● do reprezentowania spółdzielni wystarczy dwóch członków rady przez nią upoważnionych.
Z kolei zarząd kieruje działalnością spółdzielni i reprezentuje ją na zewnątrz. Podejmuje decyzje niezastrzeżone w ustawie lub w statucie dla innych organów.
